Ηταν μάλλον αναμενόμενο η ομιλία ενός κορυφαίου λογοτέχνη, όπως ο Θανάσης Βαλτινός κατά τη διάρκεια της εγκατάστασής του ως προέδρου της Ακαδημίας Αθηνών στη δημόσιά της συνεδρία το βράδυ της Τρίτης 12 Ιανουαρίου να έχει να κάνει με την ελληνική γλώσσα. ΄Ηταν, όμως, μάλλον, απρόβλεπτο να προκαλέσει γέλιο και συγκίνηση σχεδόν έως δακρύων σ’ ένα χώρο όπου το πρωτόκολλο έχει την τιμητική του.
Αυτός, όμως, (απέδειξε ότι) είναι ο Θανάσης Βαλτινός. ΄Ενας αλλιώτικος πρόεδρος στο τιμόνι του κορυφαίου πνευματικού ιδρύματος της χώρας που στο τέλος της ομιλίας του ενώπιον δεκάδων «σοφών» από το χώρο των τεχνών, των γραμμάτων και των τεχνών απέδωσε τιμή στις -ουσιαστικά αγράμματες – γιαγιά του, Μάρθα, και θεία Σταυρούλα που τα δύσκολα παιδικά χρόνια στην ορεινή Κυνουρία του έμαθαν την «αυστηρότητα του λόγου» και τη «γοητεία της σιωπής».
Η παρουσίαση του Δημήτρη Νανόπουλου
Η εγκατάσταση του νέου προεδρείου στο «περικαλέστερο» νεοκλασσικό κτήριο της Αθήνας – όπως το αποκάλεσε ο απερχόμενος πρόεδρός του, Δημήτρης Νανόπουλος – ξεκίνησε με την παρουσίαση του τελευταίου. Σημειωτέον, αντιπρόεδρος της Ακαδημίας Αθηνών αναλαμβάνει ο Λουκάς Παπαδήμος, ο οποίος – σύμφωνα με τον κανονισμό – θα προεδρεύσει της Ακαδημίας το 2017, δεδομένου του ότι η θητεία του προέδρου και του αντιπροέδρου είναι μονοετής.
Η ομιλία του κ. Νανόπουλου με θέμα «Το έργο των Κέντρων και Γραφείων Ερεύνης της Ακαδημίας κατά το έτος 2015» έγινε για τα πεπραγμένα μιας χρονιάς με δραστική μείωση της κρατικής επιχορήγησης προς την Ακαδημία η οποία, όμως, σύμφωνα με τα λεγόμενά του, βρήκε τα Ερευνητικά Κέντρα, τα Γραφεία και το Ιδρυμα Ιατροβιολογικών Ερευνών της Ακαδημίας (στα οποία αναφέρθηκε) να έχουν σημειώσει δράση.
«Για τη γλώσσα πάλι – Φουραντάν» ήταν ο τίτλος της ομιλίας του Θανάση Βαλτινού αφού του παραδόθηκαν τα διάσημο του προέδρου από τον κ. Νανόπουλο. Ο νέος πρόεδρος επέλεξε να αναφερθεί στο χρονικό των κρίσεων στην ελληνική γλώσσα με αφορμή τη σημερινή περίοδο «κρίσης» και χρησιμοποιώντας γλαφυρά παραδείγματα δημόσιου λόγου που έχει υποστεί κακοποίηση στην προσπάθεια για επιτήδευση έκανε το ακροατήριο των «σοφών» να γελάσει ίσως όσο λίγες φορές έχει συμβεί στο συγκεκριμένο χώρο.
«Η ελληνική γλώσσα μιλιέται από 10 έως 12 εκατομμύρια ανθρώπους, άρα είναι πολύ μικρή γα να ασκήσει πιέσεις. Μπορεί, όμως, να αμυνθεί. Και όπλο της δεν είναι άλλο από την πολύ μεγάλη ιστορία της. Η παγκόσμια σκέψη κι ευαισθησία έχει οριοθετηθεί με τα δικά της μέσα», είπε. Για το Θανάση Βαλτινό είναι στο χέρι μας να της προσδώσουμε το ρόλο που της αξίζει.
Κι όταν ήρθε η ώρα του επιλόγου, μίλησε για το δημοτικό τραγούδι, το μοιρολόι, κάποια εκκλησιαστικά κείμενα και λαϊκά παραμύθια που τον διαμόρφωσαν ως άνθρωπο και λογοτέχνη.
Στην αίθουσα παρευρέθηκαν Ακαδημαϊκοί όπως η Κική Δημουλά, ο Γρηγόρης Σκαλκέας, ο Σπύρος Ευαγγελάτος, Μιχαήλ Σταθόπουλος, Νικηφόρος Διαμαντούρος, η Χρύσα Μαλτέζου, ο Γιάννης Παρμακέλης, η Αννα Ψαρούδα Μπενάκη, αλλά και καθηγητές όπως ο τ. διευθυντής του Μουσείου Μπενάκη, Αγγελος Δεληβορριάς, ο γνωστός επιστήμονας, Χαράλαμπος Μουτσόπουλος και πολλοί ακόμα.
Ποιος είναι ο Θανάσης Βαλτινός
Ο νέος πρόεδρος της Ακαδημίας γεννήθηκε στο Καστρί Κυνουρίας το 1932 και σπούδασε κινηματογράφο στην Αθήνα. Εκτός του πεζογραφικού του έργου έχει γράψει σενάρια για τον κινηματογράφο και έχει μεταφράσει αρχαίους τραγικούς για το Θέατρο Τέχνης. Πρόεδρος της Εταιρείας Συγγραφέων επί τέσσερις θητείες, το 1984 τιμήθηκε με το βραβείο σεναρίου του Φεστιβάλ Καννών, το 1990 με το Κρατικό Βραβείο Μυθιστορήματος, το 2001 με το Διεθνές Βραβείο Καβάφη, το 2002 με το βραβείο της Ακαδημίας Αθηνών του Ιδρύματος Πέτρου Χάρη. Το 2003, του απενεμήθη ο Χρυσός Σταυρός του Τάγματος της Τιμής της Ελληνικής Δημοκρατίας. Είναι μέλος της Academia Scientiarum et Artium Europae.
(59)