Eίχαμε μετατρέψει εκείνα τα χρόνια το παλιό τραγουδάκι «Μένω σε κάποια γειτονιά, γειτονιά που ‘χει σπίτια χαμηλά…» σε «Μένω σε κάποια γειτονιά, γειτονιά που τη λέν’ Ψαραγορά…» και γελούσαμε… Περάσανε τα χρόνια, εμείς φύγαμε από την αγαπημένη μας Τρίπολη, όπως φύγανε κι άλλοι… και να, που, ξαναγύρισα, έστω και για ένα 3ήμερο –τα περασμένο μήνα- εντελώς συμπτωματικά… με την ευκαιρία των αρραβώνων της Αννούλας μας…
Έφυγα νέος, και γύρισα γέρος…! Έτσι, ευχαριστώ το Θεό, που, μ’ αξίωσε… έστω και τώρα… Έφτασα το σούρουπο· κατάλυσα στο, κατά πολύ αναβαθμισμένο “Μαίναλον”· έκανε κρύο -τα γνωστά κρύα της Τρίπολης… που ξυρίζουνε αυτιά και κόβουνε μύτες…- κι έτσι είπα να ‘βγω την επομένη για μια βόλτα…
Πρωί πρωί, λοιπόν, βάλθηκα, έστω και με το φυγιό, να την κάνω, και να σύρω τα βήματά μου προς την Ψαραγορά….· δεν κρατιόμουνα… Κούτσα κούτσα, μετά από μια πλ. Άρεως αγνώριστη –κυριολεκτικά, αγνώριστη- έφτασα στου Τσουκαλά, το φούρνο, και πήρα ένα κουλούρι…Φούρνος, κατά πολύ αναβαθμισμένος από τα παλιά… «Κυριλέ», όπως λένε, σήμερα, αν κι εγώ τον άφησα «Γερμανικό»… Έλειπε, νωρίτερα, ο κινηματογράφος “Απόλλων”, “ο Κήπος Σόσσολη”, το ξενοδοχείο “Των Ξένων”, ο φούρνος Παναγιωτόπουλου, του πατέρα, του φίλου μου, του Γιάννη –του λογοτέχνη…· στη θέση του φούρνου, είδα υψωμένη πολυκατοικία… Δεν άλλαξε μόνο ο φούρνος, άλλαξε όλη η Τρίπολη!
Έστριψα στη γωνία, εκεί που κάποτε ήταν ένα φαρμακείο κι αργότερα ένα καπελάδικο…· κι ενώ περίμενα να ‘δω, απέναντι, το μανάβικο του Ναπολέοντα, όχι μόνο μανάβικο δεν είδα αλλ’ ούτε τ’ άλλα μανάβικα της Αγοράς, του Κλαρίτη και του Θεοδοσόπουλου, ούτε και τ’ άλλα τρία απέναντι, Πύλια, Καραντζά και Κοτή…! Τα έχασα κυριολεκτικά! Έφυγα το ’58, τότε 23χρονος, και γυρίζω, για πρώτη φορά, από τότε, τώρα, στα 80 μου!
Κάθισα στην προσηλιακή, δεξιά, καφετέρια, εκεί, που, ήταν το μεγάλο καφενείο, του Παπαδόπουλου-Βαρβέρη και, δεν ντρέπομαι, που, σας το λέω, δάκρυσα…· δάκρυσα και τα ‘βαλα με τον εαυτό μου, που, τόσες 10ετίες, άφησα και πέρασαν τα χρόνια και δεν ξανάρθα· όχι· δεν ήλθα αν και, η Κρήτη από την Τρίπολη, δεν ήταν Μελβούρνη-Τρίπολη ούτε Γιοχάνεσμπουργκ-Τρίπολη…!
– Πώς τη λένε την πλατεία; ρώτησα το γκαρσόνι· μήπως “Πλατεία Ψαραγοράς”;
– Τι Ψαραγορά, μου λέτε, κύριε, αυτή είναι η Πλατεία Πετρινού· υπήρχε, εδώ, Ψαραγορά;
Έκανα πως δεν άκουσα· τι να ‘ πεις, στο νεαρούλη, περί Ψαραγοράς… Για όσους, λοιπόν, έχουνε να ‘ρθουνε στην Τρίπολη, από εκείνα τα χρόνια, αν καμιά φορά τ’ αποφασίσουνε –και ζούνε- να ξέρουνε, πως, δεν θα βρούνε Ψαραγορά…! Όχι· και μην ψάχνουνε να βρούνε τα ψαράδικα του Παρασκευόπουλου και του Καραμήτου ούτε τα κρεοπωλεία Λαμπίτσα, Μίκα, Κοράκη, Χάρακα και Τσουφ…· ούτε του Περδίου, Καρακαντήλα και Βάγια… Πολύ περισσότερο, δεν θα βρούνε την κεντρική βρύση που ‘τρεχε όλο το 24ωρο! Όσο για να κατουρήσουνε… όλα τα μαγαζιά έχουνε τουαλέτες… γιατί αν περιμένουνε να πάνε στα κεντρικά ουρητήρια της Ψαραγοράς… «φέξε μου γιατί γλίστρησα»… αφού δεν υπάρχουνε… όπως δεν υπάρχουνε και οι υπαίθριες λεκάνες στο στενάκι, που, σήμερα, λέγεται «οδός Αλεξ. Αρχιμανδρίτου»…
Το μόνο, που, παρέμεινε αγέρωχο –και πολύ καλύτερο απ’ ό,τι το άφησα- είναι το «Μαλλιαροπούλειον»! Χωρίς, όμως, το ημικύκλιο παρκάκι του… και χωρίς τις ταμπέλες του “Απατεώνα”… Μόνο καφετέριες βλέπεις πέριξ της πλατείας· και καφετέριες μόνο για τη νεολαία… Δεν υπάρχει το «Βιενέζικον», ο Σύριος και ο Παναγόπουλος ο ράφτης, η Αστυνομία και του Βαφιόπουλου, ο Βεργάκης με τα λάδια και ο Ντέμος, ο Ζαραβίνος, ο Σπίγγος και ο Μάνθος τα καφενεία, οι μπακάληδες Κάνταρος και Ζυγομαλάς, ο Χρυσανθόπουλος και ο Νούτσος, το κουρείο Κόκοτα και το ραφείο Τζαφαρίδης-Βυτόγιαννης, η «Αθηναϊκή αγορά» του Λούτη και ο Τούντας με τα μαλλιά, οι γυαλοπώλες Καβουρίνου και οι Καρύδηδες με τα λάδια, τα άλλα μπακάλικα Τσουτσάνη και Σούμα-Ταγκλή, τα βιβλιοπωλεία «Αθηνά» και Παπαναστασίου, η «Αστόρια» και τα ηλεκτρικά Πετρόπουλου-Μαρινόπουλου, το φαρμακείο Στασινόπουλου –αν θυμάμαι καλά… έτσι λεγόταν, και κατόπιν τα καπέλα Λουκά…
Όχι· δεν πρέπει να θυμηθώ άλλα… γιατί αυτή η, μετά από πολλές 10ετίες, επιστροφή μου στην Τρίπολη, μ’ «αρρώστησε» από τις τόσες αναμνήσεις των παιδικών και εφηβικών χρόνων μου… Δεν θα θυμηθώ το Σιταροπάζαρο και του Κολάρα το ζαχαροπλαστείο, ούτε το χάνι και μπακάλικο Καπαρελιώτη, το χάνι και ταβέρνα Τσιβεριώτη, του Τσίπουκλη το κουρείο, του Αγγελάκου το γιατρείο… Όχι, όχι, δεν θα θυμηθώ άλλα…
Θ.Σ.
Υ.Γ. Το ανωτέρω το έγραψα, κατά την επιστροφή μου, στο Ηράκλειο… και το ‘στειλα, στον Νίκο, γνωστό μου από το 1992, όταν μου έστειλε το 1ο φύλλο της ΟΔΟΥ ΑΡΚΑΔΙΑΣ… αυτής της Εφημερίδας-ποίημα, που, τόσο μάς λείπει!
(568)