Του +Θάνου Βαγενά
Δεν ήταν μόνον η Αρκαδία, που θεωρείτο η Χώρα της Ευτυχίας, το Μυθικό Ελντοράδο κάποιων Μεσαιωνικών Χρόνων…
Και στα Αρχαία Χρόνια, ένας Αρκάς θεωρείτο ο «Ευτυχέστερος των Θνητών» και ονομαζόταν «Αγλαός» (που θα ‘πεί «λαμπρός»).
Ο Αρκάς αυτός Αγλαός πρέπει να ήταν αληθινό πρόσωπο, που να έζησε στον αρχαίο εκείνο κόσμο. Και καταγόταν από την αρχαιότατη αρκαδική πολιτεία Ψωφίδα (που τότε υπαγόταν στην Αρκαδία, ενώ σήμερα υπάγεται στην Αχαΐα).
Στην πόλη Ψωφίδα (κάπου κοντά στα σημερινά Τριπόταμα λεγόμενα) ζούσε ο φτωχότατος εκείνος γεωργός, που ήταν σύγχρονος του πλούσιου βασιλιά της μικρασιατικής Λυδίας, του γνωστού Κροίσου (περίπου στα 563 – 548 π.Χ.).
Λένε, λοιπόν, πως το περίφημο Μαντείο των Δελφών, αναγνώρισε, πως ο Αρκάς Αγλαός ο Ψωφίδος εκείνος ήταν πιο ευτυχέστερος και από τον πλουσιότατο Κροίσο τον βασιλιά της Λυδίας, (ή, κατ’ άλλους, από τον πατέρα του Κροίσου, τον Γύγη της Λυδίας).
Τον θρύλο τούτο τον παρουσιάζει κι ο γνωστός μας περιηγητής Παυσανίας ο Μικρασιάτης, ο οποίος γράφει στα 172 μ.Χ. περίπου, και τα επόμενα, περιοδεύοντας την τότε Αρκαδία (στα «Αρκαδικά» του Η’ 24, 13):
«Δεν πίστεψα όσα άκουσα στην Ψωφίδα για τον Ψωφίδιο τον Αγλαό, τον σύγχρονο του Λυδού Κροίσου, πως δηλ. ο Αγλαός έζησε ευτυχισμένος από την αρχή μέχρι το τέλος της ζωής του. Γιατί, μπορεί κανένας να πάθει λιγότερα κακά από τους συνανθρώπους του, όπως κι ένα πλοίο μπορεί να υποφέρει από την τρικυμία λιγότερο από άλλο καράβι. Αλλά, δεν θα μπορέσουμε ποτέ να βρούμε άνθρωπο, που να μην δοκίμασε καμιά συμφορά στη ζωή του, ή καράβι, που να είχε πάντα ούριο άνεμο…».
Ο περιηγητής Παυσανίας δεν πίστευε, πως ένας άνθρωπος μπορεί να είναι ευτυχισμένος… Κι απορεί, πώς ένας φτωχός γεωργός από την Αρκαδία μπορούσε να θεωρείται «ευδαίμων»…
Γιατί, λένε, πως ο Αγλαός ο Ψωφίδιος είχε για μόνη του περιουσία ένα μικρό αγρό, που τον κληρονόμησε από τον πατέρα του… Κι από τα προϊόντα του αγρού του ζούσε κι ήταν απόλυτα ευχαριστημένος. Εκείνη η απλή κι ευτυχισμένη ζωή των φτωχών αρχαίων Αρκάδων, ίσως να ήταν που δημιούργησε την «Αρκαδολατρεία» των νεότερων πνευματικών ανθρώπων…
Κι η θρυλική ευτυχισμένη ζωή των Αρκάδων περικλείσθηκε κάποτε στις λίγες αυτές ποιητικές λέξεις:
«Κι εγώ στην Αρκαδία γεννήθηκα…»
(1223)