Για τους περισσότερους από εμάς δεν είναι παρά ένας ακόμα, μάλλον αδιάφορος, δρόμος στο κέντρο της Πάτρας. Η οδός Πουκεβίλ.
Ας φανταστούμε ένα νεαρό Γάλλο γιατρό ηλικίας 28 ετών που στα 1789 ακολουθεί την εκστρατεία του Ναπολέοντα στην Αίγυπτο. Στην επιστροφή πιάνεται αιχμάλωτος από Αλγερινούς πειρατές, οδηγείται στην Πύλο, φυλακίζεται στην Τρίπολη, μεταφέρεται στην Κωνσταντινούπολη και μετά κάνει άλλα δυο χρόνια φυλακή στο Επταπύργιο. Με τα πολλά απελευθερώνεται, στο μεταξύ έχει μάθει ελληνικά, επιστρέφει στη Γαλλία, εκδίδει το πεντάτομο “Ταξίδι στο Μοριά” και διορίζεται από τον Μεγάλο Ναπολέοντα επίσημος εκπρόσωπος της Γαλλίας στην αυλή του Αλή πασά στα Γιάννενα. Μένει εκεί περίπου για 10 χρόνια (1805-1815) και κατόπιν κατηφορίζει και γίνεται ο πρόξενος της Γαλλίας στην Πάτρα. Εδώ ζει τα τελευταία προεπαναστατικά χρόνια και το 1820 τον βρίσκει στο Παρίσι να εκδίδει το πεντάτομο έργο του “Ταξίδι στην Ελλάδα” που γνωρίζει θριαμβευτική υποδοχή. Σύμφωνα με τη γνώμη μελετητών είναι ο Πουκεβίλ με τα βιβλία του που επηρέασε βαθιά ολόκληρο το φιλελληνικό κίνημα της εποχής του.
Τα βιβλία του Πουκεβίλ είναι μια εξαιρετική πηγή για την Ελλάδα στα τέλη του 18ου και στις αρχές του 19ου αιώνα. Και φυσικά συναντώνται εκεί αρκετές περιγραφές και πληροφορίες για την Πάτρα που ο ίδιος έζησε.

Φρανσουά Πουκεβίλ
Ο Φρανσουά Σαρλ Υγκ Λοράν Πουκεβίλ (γαλλ. François Charles Hugues Laurent Pouqueville, 1770-1838) ήταν Γάλλος γιατρός, περιηγητής, διπλωμάτης, ιστορικός συγγραφέας, ακαδημαϊκός και σημαντικός φιλέλληνας.
Γεννήθηκε στις 4 Νοεμβρίου του 1770 στο Λε Μερλερό (Le Merlerault) του νομού Ορν της Νορμανδίας. Αρχικά ήταν ιερέας στη Μονμαρσέ (Montmarcé) και αργότερα βοηθός του Δημάρχου παραιτούμενος από τον κλήρο. Σπούδασε ιατρική στο Παρίσι.
Υπό τον Αντουάν Ντυμπουά συμμετείχε, ως χειρουργός, σε επιστημονική αποστολή συνοδεύοντας τον Μεγάλο Ναπολέοντα στην εκστρατεία του στην Αίγυπτο. Τότε συνέγραψε την πρώτη του μελέτη για την πανώλη, στηριζόμενος σε δικές του παρατηρήσεις. Λόγω όμως σοβαρής ασθενείας έλαβε αναρρωτική άδεια. Επιστρέφοντας στη Γαλλία με το εμπορικό σκάφος «Παναγία του Μαυροβουνίου» τούτο καταλήφθηκε από Αλγερινούς πειρατές στη περιοχή της Καλαβρίας απ’ όπου και μεταφέρθηκε σιδηροδέσμιος μέσω του Ναυαρίνου στην Τριπολιτσά. Εκεί κρατήθηκε αιχμάλωτος δέκα περίπου μήνες, λόγω του τότε Γαλλοτουρκικού πολέμου.
Στο διάστημα αυτό παρείχε εξαίρετες ιατρικές υπηρεσίες στον Βαλή του Μωρέα Μουσταφά πασά, ο οποίος όμως το 1798 τον έστειλε στην Κωνσταντινούπολη, όπου και ρίχτηκε στη φυλακή του Γεντί Κουλέ. Εκεί παρέμεινε έγκλειστος για δύο χρόνια και απελευθερώθηκε το 1801, μετά την παρέμβαση του Γάλλου πρέσβη. Κατά το διάστημα της κάθειρξής του ο Πουκεβίλ προσπάθησε να μάθει την ελληνική γλώσσα, στην οποία και συνέθεσε στίχους εμπνευσμένος από την αγάπη του για την τουρκοκρατούμενη Ελλάδα, συγγράφοντας αναμνήσεις και εντυπώσεις από την Πελοπόννησο και μεταφράζοντας ακόμη και αρχαίους Έλληνες συγγραφείς.
Μετά την απελευθέρωσή του επέστρεψε στο Παρίσι, όπου εγκαταλείποντας πλέον την ιατρική επιδόθηκε στη συγγραφή και έκδοση του πρώτου μεγάλου έργου του «Ταξίδια εις Μωρέα, Κωνσταντινούπολιν, Αλβανίαν και πολλά άλλα μέρη της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας κατά τα έτη 1798-1801». Το έργο αυτό εκδόθηκε το 1805 κάνοντας ιδιαίτερη αίσθηση και σημειώνοντας επιτυχία. Ο Πουκεβίλ το αφιέρωσε στον Αυτοκράτορα Ναπολέοντα, οπότε ο Ναπολέων τον διόρισε γενικό πρόξενο παρά τον Αλή πασά στα Ιωάννινα, με τον οποίο ο Πουκεβίλ δημιούργησε ισχυρές σχέσεις. Εκεί παρέμεινε από το 1805 μέχρι το 1815, όταν ανακλήθηκε με την αποκατάσταση της Βασιλείας στη Γαλλία.

Πρόξενος στην Πάτρα
Το 1814 ο Φ. Πουκεβίλ διορίστηκε πρόξενος στην Πάτρα, όπου βρισκόταν ο αδελφός του Ούγος (Hugues). Το 1816 επέστρεψε στη Γαλλία όπου και παρέμεινε μόνιμα, ενώ στη θέση του προξένου τον αντικατέστησε ο αδελφός του, ο οποίος παρείχε ιδιαίτερες υπηρεσίες κατά την Επανάσταση του 1821, προσφέροντας και την οικία του ως καταφύγιο για πολλούς κατατρεγμένους Έλληνες. Στη Γαλλία ο Φρανσουά συγγράφει το δεύτερο πολύκροτο πεντάτομο έργο του «Ταξίδιον εις Ελλάδα» περιγράφοντας την άλλοτε χώρα και αυτή τη σύγχρονη με τα ήθη και έθιμα των κατοίκων με το οποίο και συνέδεσε πλέον το όνομά του με την περίοδο αυτή της ελληνικής ιστορίας. Το 1824 εκδίδει την τετράτομη «Ιστορία της αναγεννήσεως της Ελλάδος» με αφήγηση γεγονότων της περιόδου 1740 μέχρι 1824. Τις πληροφορίες άντλησε από εκθέσεις και επιστολές, κανονικές και κρυπτογραφημένες, που λάβαινε από τον αδελφό του Ούγο. Ο τελευταίος έμενε στην Πάτρα μέχρι το 1822. Μέσω του λαμπρού αυτού έργου του άνοιξαν για τον Φ. Πουκεβίλ οι πύλες της Γαλλικής Ακαδημίας. Το 1835 ακολούθησε η έκδοση νέου ιστορικού συγγράμματος με τον τίτλο «Ιστορία και περιγραφή της Ελλάδος», εξίσου σπουδαίου έργου.
Στον Πουκεβίλ αποδίδονται επίσης και δύο ανώνυμα δημοσιεύματα, το «Υπόμνημα περί της ζωής και της δυνάμεως του Αλή Πασά» που εκδόθηκε το 1820 και «Σημείωμα περί του τραγικού τέλους του Αλή του Τεπελενλή», που δημοσιεύτηκε το 1822. Πέρα όμως αυτών ο Πουκεβίλ εξέδωσε και πολλά άλλα πολιτικά άρθρα μελετώντας τα υπέρ των Ελλήνων και της Ελλάδας γεγονότα.

Ο Πουκεβίλ είναι κάτι παραπάνω από ένας δρόμος της πόλης
Ο Πουκεβίλ τιμήθηκε από τον βασιλιά Όθωνα με το παράσημο του Τάγματος του Σωτήρος. Πέθανε στο Παρίσι σε ηλικία 68 ετών στις 20 Δεκεμβρίου του 1838.
Επί του τάφου του που βρίσκεται στο Κοιμητήριο του Μονπαρνάς (Παρίσι) έχει χαραχθεί το ακόλουθο δίγλωσσο επίγραμμα (στην ελληνική και γαλλική):
«Με τα γραπτά του συνέβαλε δυναμικά στην επιστροφή της αρχαίας τους ιθαγένειας, στους καταπιεσμένους Έλληνες».
Ο Φιλέλληνας Πουκεβίλ άφησε ένα σπουδαίο και σημαντικό έργο. Μεταλαμπάδευσε τα δικά του συναισθήματα για τους αγαπημένους του Έλληνες αγωνιστές στους αναγνώστες του και επηρέασε καθοριστικά το ευρωπαϊκό Φιλελληνικό κίνημα.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΔΩΡΑ ΚΡΙΜΠΑ

Πηγή:www.pelop.gr

(217)