«Ο παραπροπάππος μου ερχόταν από την Κρήτη και λόγω μεγάλης θαλασσοταραχής έπιασε το καράβι που τον μετέφερε στον Καβομαλιά. Πέρασε μεγάλη περιπέτεια που τη διηγιόταν συνέχεια τα επόμενα χρόνια, σε σημείο που του έβγαλαν το παρατσούκλι Μαλέας. Γι’ αυτό με λένε και μένα Μαλέα».
Πριν από το 1821
Η είσοδος του καταστήματος.
Ο Κώστας Κανάκης, μαζί με τη γυναίκα του Πόπη, το γένος Ρουσάλη, κρατάνε στον κεντρικό δρόμο του Λεωνιδίου το παλαιότερο ίσως εμπορικό κατάστημα της Ελλάδας. «Η πρώτη επίσημη άδεια του μαγαζιού βγήκε το 1874 στο όνομα του Κοσμά Ρουσάλη, αλλά το δούλευαν πιο πριν άλλες δυο γενιές ιδιοκτητών. Με βάση οικογενειακά στοιχεία πιστεύουμε ότι το κατάστημα λειτούργησε για πρώτη φορά πριν από την επανάσταση του 1821».
Μόνο ο Κώστας και η γυναίκα του ξέρουν πού βρίσκεται το κάθε πράγμα μέσα στο κατάστημα. Είναι τόσα πολλά τα εμπορεύματα και τόσο δαιδαλώδες το μαγαζί, που ούτε με χάρτη δεν βρίσκει κανείς άκρη. Πουλάνε ότι μπορεί να φανταστεί ο νους του ανθρώπου, από ψιλικά και είδη ένδυσης, μέχρι στρώματα και εθνικές φορεσιές. «Φτιάχνουμε μόνοι μας τις στολές στην παλιά ραπτομηχανή SINGER και δίνουμε μεγάλη σημασία στην ποιότητα των υφασμάτων και την αρμονία των χρωμάτων. Παλαιότερα πουλούσαμε πουκάμισα εξαιρετικής ποιότητας συσκευασμένα μέσα σε ξύλινα κουτιά. Επίσης, καφέ που έφερνε καράβι από τη Βραζιλία στο Λενίδι (Λεωνίδιο). Σήμερα, δυστυχώς, όλοι οι παλαιοί προμηθευτές μας έχουν σχολάσει από τη ζωή».
Στις διάφορες γωνιές του μαγαζιού υπάρχουν εκτός από εμπορεύματα και αντικείμενα και έγγραφα που αναδεικνύουν τις τσακώνικες
Το οικόσημο του σπιτιού γράφει 1864, αλλά το κατάστημα προϋπήρχε επί δεκαετίες.
ρίζες του Λεωνιδίου ή αλλιώς Αγελίδη, το οποίο στην τοπική διάλεκτο σημαίνει Λεωνίδας. «Λεωνίδα λέγαμε και την ποδοσφαιρική ομάδα του Λεωνιδίου, αλλά δυστυχώς οι άρχοντες αυτού του τόπου κανόνισαν και μας πήραν το όνομα. Το έδωσαν στην Σπάρτη και μας βάφτισαν Αθλητικό Σύλλογο Λεωνιδίου, δηλαδή τρέχα γύρευε».
Με καθαρό μέτωπο
Πάνω από το κατάστημα βρίσκεται το σπίτι που κατοικεί ο Κώστας Κανάκης με την οικογένειά του. Είναι ένα εξαιρετικό νεοκλασσικό οίκημα, στο οικόσημο του οποίου αναγράφεται η χρονολογία 1864 και το μονόγραμμα της οικογένειας Ρουσάλη, που ίδρυσε το κατάστημα τον 19ο αιώνα. Στο ίδιο σπίτι ζει και η 93χρονη θεία της οικογένειας Ευτυχία Ρουσάλη, μεγαλύτερη εν ζωή απόγονος των ιδιοκτητών του καταστήματος.
Ο Κώστας Κανάκης με τη σύζυγό του Πόπη Ρουσάλη, απόγονο των αρχικών ιδιοκτητών.
«Ναι καμπζίμι μου (παιδί μου στα τσακώνικα), αυτό είναι το παλαιότερο κατάστημα. Χάσαμε νωρίς τον πατέρα μας και το κράτησε μόνη της η μητέρα μας, που είχε δέκα παιδιά. Είχε πεντακάθαρο μέτωπο στους εμπόρους και δεν χρωστούσε δεκάρα σε κανέναν. Αν πήγαινα με τη φωτογραφία της στην Πάτρα και τη Σύρο να παραγγείλω εμπορεύματα θα τσακίζονταν να με εξυπηρετήσουν. Ήταν τίμια και δυναμική γυναίκα. Καθόμασταν σούζα μπροστά της χωρίς να χρειαστεί να μας τραβήξει ποτέ το αυτί. Τελειώσαμε όλα τα παιδιά το γυμνάσιο και μάθαμε γαλλικά».
Η θεία Ευτυχία μιλάει άπταιστα γαλλικά και όταν ήταν μικρή τη φώναζαν Φελισιτέ. Από τότε που γεννήθηκε, ο κόσμος γύρω της άλλαξε δραματικά, εκτός από το μαγαζί και το σπίτι της, που παραμένουν ίδια και απαράλλαχτα. Πόσα χρόνια ακόμα αυτό το κατάστημα θα ζωντανεύει το παρελθόν; Ως πότε η Φελισιτέ με το πεντακάθαρο μέτωπο θα μαγεύει με τις αναμνήσεις της και ο Κώστας με την Πόπη θα ράβουν εθνικές στολές με ποιότητα υφασμάτων και αρμονία χρωμάτων;
ΚΕΙΜΕΝΟ-ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: ΓΙΩΡΓΟΣ ΖΑΦΕΙΡΟΠΟΥΛΟΣ
ΠΗΓΗ: www.greecewithin.com
(84)