Άγνωστες ιστορίες από τη δράση των Eλλήνων πειρατών και κουρσάρων στο Αιγαίο στα χρόνια της τουρκοκρατίας και της απελευθέρωσης παρουσίασε η Μηχανή του Χρόνου με το Χρίστο Βασιλόπουλο, το Σάββατο 21 Ιανουαρίου, στις 5 το απόγευμα στην ΕΡΤ1.

Δείτε την εκπομπή από το ERT WEB:
Η εκπομπή στο δεύτερο μέρος της μεγάλης έρευνας για την πειρατεία ερευνά την περίοδο της τουρκοκρατίας όταν η οικονομική ανέχεια και η καταπίεση ανάγκασε πολλούς Έλληνες να αναζητήσουν διέξοδο στη θάλασσα και να γίνουν πειρατές. Ανάμεσά τους κορυφαίοι οπλαρχηγοί όπως ο Θεοδωρος Κολοκοτρώνης, ο Ανδρέας Μιάουλης, τους Μαντούβαλους και τους Μαυρομιχάληδες από τη Μάνη. Η Μηχανή του Χρόνου παρουσιάζει τον καθοριστικό ρόλο που έπαιξαν αρκετοί Έλληνες πειρατές στην επανάσταση του 1821 καθώς η πολεμική εμπειρία που απέκτησαν συνέβαλε τα μέγιστα στην επιτυχή έκβαση του αγώνα.

Οι αρματολοί του Ολύμπου το 1807 βγήκαν στη θάλασσα, ναυπήγησαν μεγάλα σκαριά και τα έβαψαν μαύρα. Ήταν τα περίφημα μαύρα καράβια που έγιναν ο φόβος και ο τρόμος των Οθωμανών στο Αιγαίο.

Οι Μανιάτες πρωταγωνίστησαν αρχικά ως πειρατές της στεριάς και έγιναν γνωστοί ως «κακαβούληδες». Προκαλούσαν, με διάφορα τεχνάσματα, ναυάγια και λεηλατούσαν τα εμπορεύματα. Διάσημος πειρατής της Μάνης ήταν ο μονόφθαλμος Σάσσαρης, του οποίου η ιστορία τραγουδιέται μέχρι σήμερα, στο μοιρολόι του κουρσάρου.

Με τον φόβο των πειρατών της Μάνης, τα παλιά χρόνια, υπήρχε η οδηγία στα πλοία να περνάνε «από τον Κάβο Ματαπά σαράντα μίλια μακριά, κι από το Κάβο Γκρόσο σαράντα κ άλλο τόσο».

Στις Κυκλάδες βρίσκονταν μερικά από τα πιο γνωστά αραξοβόλια των πειρατών. Τους χειμερινούς μήνες οι πειρατές διασκέδαζαν εκεί και αρκετοί έκαναν οικογένειες. Ο πειρατής που απέκτησε τη μεγαλύτερη φήμη ήταν ο Ιωάννης Κάψης, που παντρεύτηκε την αγαπημένη του στη Μήλο και αυτοανακηρύχθηκε βασιλιάς του νησιού.

Οι πειρατές τους χειμερινούς μήνες διασκέδαζαν στις ταβέρνες και τα πορνεία στα νησιά των ΚυκλάδωνΗ εκπομπή εξηγεί τα δυσδιάκριτα όρια ανάμεσα στην πειρατεία και τον κούρσο, δηλαδή τις νόμιμες επιδρομές κατά αντίπαλων πλοίων. Ο Λάμπρος Κατσώνης, για παράδειγμα, όσο χτυπούσε οθωμανικά πλοία υπό τη ρωσική σημαία ήταν νόμιμος, αλλά όταν έχασε την αναγνώριση της Ρωσίας, έγινε πειρατής.

Η έρευνα αναδεικνύει τον καθοριστικό ρόλο του Ιωάννη Καποδίστρια και του ναύαρχου Ανδρέα Μιαούλη στην εξάλειψη της πειρατείας με την σύσταση του ελληνικού κράτους. Σύμφωνα με αρκετούς ιστορικούς, η συγκεκριμένη απόφαση του κυβερνήτη, δεν ήταν μόνο το κύκνειο άσμα για την πειρατεία αλλά και για τον ίδιο.

Στην εκπομπή μιλούν οι ιστορικοί : Αλεξάνδρα Κραντονέλλη, Σωτήρης Μετεβέλης, Δημήτρης Μπελέζος, Ηλίας Κολοβός και ο David J. Starkey από το Πανεπιστήμιου του Χαλ.

Μιλούν ακόμα : η λέκτορας Νομικής Πανεπιστημίου Μάλτας Joan Abela, ο καθηγητής Διεθνών Σχέσεων στο πανεπιστήμιο της Άγκυρας ΕmrahSagaGurkan, ο καθηγητής ΕΜΠ Νίκος Μπελαβίλας, η καθηγήτρια Ναυτ. Ιστορίας Τζελίνα Χαυρλαύτη, η Διευθύντρια του Μουσείου Ύδρας Ντίνα Αδαμοπούλου.

Αναλύουν και σχολιάζουν: ο μικροναυπηγός Ευάγγελος Γρυπιώτης, ο ερευνητής Λεωνίδας Γουργουρίνης, ο δημοσιογράφος Ιωάννης Θεοδωράτος, οι συγγραφείς Κρίστυ Εμίλιο Ιωαννίδου και Κατερίνα Καριζώνη, ο κάτοικος Μάνης Κυριάκος Σάσσαρης και ο κάτοικος Μήλου Θοδωρής Κοπακάκης.

Δείτε εδώ το τρέιλερ του αφιερώματος της Μηχανής του Χρόνου στην πειρατεία:

ΔΕΙΤΕ ΤΟ Α ΜΕΡΟΣ : Από τον Οδυσσέα στο Μπαρμπαρόσα. Η αιχμαλωσία του Ιούλιου Καίσαρα στο Φαρμακονήσι και άλωση της Θεσσαλονίκης από τον εξισλαμισμένο Έλληνα πειρατή Λέοντα. Δείτε άγνωστες ιστορίες πειρατείας στη Μηχανή του Χρόνου

(149)