Την άγνωστη ιστορία της Φιλικής Εταιρείας που άναψε τη σπίθα του αγώνα για την απελευθέρωση από τον οθωμανικό ζυγό, παρουσιάζει η Μηχανή του Χρόνου με τον Χρίστο Βασιλόπουλο, τη Δευτέρα 12 Μαρτίου στις 9 το βράδυ από το COSMOTE HISTORY.

Η εκπομπή καταγράφει όλα τα βήματα της μυστικής οργάνωσης από την ίδρυση της μέχρι την έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης του 1821. Αμέσως μετά η Φιλική Εταιρεία μπήκε στο περιθώριο. Κανένας πια δεν μιλούσε για αυτήν και κανείς δεν την μνημόνευε στις εθνικές συνελεύσεις που ακολούθησαν. Τα πολυάριθμα μέλη της φιλικής που με κόπο στρατολογήθηκαν, είχαν ενταχθεί πλέον σε νέες φατρίες και συμμαχίες με οπλαρχηγούς, κοτσαμπάσηδες, πρόκριτους και πολιτικούς.

Ο Νικόλαος Σκουφάς είχε πεθάνει το 1817 στην Κωνσταντινούπολη πριν οι Έλληνες πάρουν τα όπλα όπως ονειρευόταν, ο Αθανάσιος Τσακάλωφ είχε ρίξει μαύρη πέτρα πίσω του απογοητευμένος φεύγοντας για τη Ρωσία, ενώ ο Εμμανουήλ Ξάνθος για χρόνια αγνοούνταν και μάλλον θεωρούνταν νεκρός.

Η έρευνα της εκπομπής φωτίζει ποιοι ήταν αυτοί οι τρεις άσημοι έμποροι, που πρωτοσυναντήθηκαν το 1814 στην Οδησσό και δημιούργησαν τη μυστική εταιρεία με σκοπό την απελευθέρωση του γένους από τους ίδιους τους Έλληνες, χωρίς τη βοήθεια των ξένων μεγάλων δυνάμεων. Εξάλλου η Ιερά Συμμαχία όταν ξέσπασε η ελληνική επανάσταση την θεώρησε έργο του σατανά.

Η Μηχανή του Χρόνου απαντά στα ερωτήματα: πως σχεδιάστηκαν τα σύμβολα, οι μυστικοί κώδικες, το κρυπτογραφημένο αλφάβητο και η ιεραρχία. Τι περιελάμβανε η τελετή, ο μέγας όρκος για τις μυήσεις και πως δημιουργήθηκε η φήμη για την περιβόητη Αόρατο Αρχή. Πολλοί πίστευαν ότι πίσω από αυτή κρύβεται ο τότε Υπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας Ιωάννης Καποδίστριας ή ακόμη και ο ίδιος ο Τσάρος. Αυτή ήταν η μεγαλύτερη επιτυχία των Φιλικών καθώς κατάφεραν να καλλιεργήσουν την ελπίδα στους Έλληνες και να εξασφαλίσουν τη μακροημέρευση της μυστικής εταιρείας.

Η έρευνα φωτίζει την απόφαση να μεταφερθεί η έδρα της οργάνωσης στην Κωνσταντινούπολη και τα μέλη της να δράσουν κάτω από τη μύτη της Πύλης. Από τότε και μετά η φιλική άρχισε σταδιακά να γιγαντώνεται, απευθυνόμενη πλέον στις μάζες που ζούσαν στον ελλαδικό χώρο και στα Βαλκάνια, χωρίς να χρειάζεται πια να προσεγγίζει τα μεγάλα πορτοφόλια των ελληνικών παροικιών. Ήταν τα χρόνια που μεγάλα ονόματα της Επανάστασης, όπως ο Κολοκοτρώνης ή ο Παπαφλέσσας, μυήθηκαν στην εταιρεία και αργότερα έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην εξέγερση.

Μέσα από ιστορικά ντοκουμέντα και μαρτυρίες αναλύεται το πιο σκοτεινό κομμάτι της δράσης με τις εκκαθαρίσεις κορυφαίων στελεχών της. Όσο όμως η μυστική οργάνωση εξαπλώνονταν, τόσο το μυστικό της κινδύνευε. Για να το προστατέψει δεν δίσταζε να διατάξει ακόμη και δολοφονίες υψηλόβαθμων μελών.

Μέχρι και την Επανάσταση του 1821, η ηγεσία της Φιλικής υπέγραψε τουλάχιστον τρία συμβόλαια θανάτου για μέλη της, που απειλούσαν ότι θα την προδώσουν στην υψηλή πύλη.

Το 1820 μετά από τις δύο ανεπιτυχείς προτάσεις που έγιναν στον Ιωάννη Καποδίστρια, η ηγεσία της Φιλικής εταιρίας ανατέθηκε στον μονόχειρα υποστράτηγο του ρωσικού στρατού Αλέξανδρο Υψηλάντη. Μετά από έξι χρόνια μυστικές δράσης το όνειρο των τριών άσημων εμπόρων είχε γίνει πραγματικότητα και η επανάσταση πλέον ήταν θέμα χρόνου.

Παρακολουθήστε το τρέιλερ της εκπομπής που θα προβληθεί την Δευτέρα, 12 Μαρτίου στις 21:00 από το COSMOTE HISTORY και σε επανάληψη την Κυριακή 18/3 στις 17:00

(106)