Ποιος ήταν ο ειρηνιστής γιατρός και πολιτικός του οποίου η υπόθεση δολοφονίας απασχόλησε για πολλά χρόνια την ελληνική κοινωνία, έγινε βιβλίο, ταινία που βραβεύθηκε με Όσκαρ και τώρα όπερα στην Εναλλακτική Σκηνή της Λυρικής

Η δολοφονία του αγωνιστή της ειρήνης Γρηγόρη Λαμπράκη το 1963 τάραξε συθέμελα την πολιτική ζωή της Ελλάδας, προκαλώντας μια σειρά γεγονότων που οδήγησαν στην επιβολή της δικτατορίας των συνταγματαρχών το 1967, με ό,τι συνεπαγόταν αυτό για την πολιτική, κοινωνική και πολιτισμική εξέλιξη της χώρας.

Μια υπόθεση που απασχόλησε για πάρα πολλά χρόνια την ελληνική κοινωνία, αποτέλεσε αντικείμενο πολλαπλών και αντικρουόμενων αναλύσεων, πολιτική έριδα μεταξύ των παρατάξεων, έγινε βιβλίο, ταινία με τεράστια διεθνή απήχηση και, εν τέλει, χρόνια αργότερα, εξέλεξε και Πρόεδρο της Δημοκρατίας.

Σύντομα η εναλλακτική σκηνή της Εθνικής Λυρικής Σκηνής θα παρουσιάσει μια σύγχρονη όπερα εμπνευσμένη από τα γεγονότα, όπως καταγράφονται στο «Ζ» του Βασίλη Βασιλικού, μια παραγγελία σε μουσική Μηνά Μπορμπουδάκη, λιμπρέτο Βαγγέλη Χατζηγιαννίδη και σκηνοθεσία Κατερίνας Ευαγγελάτου.

Ο Γρηγόρης Λαμπράκης ήταν ένας από τους πιο πετυχημένους γιατρούς της μεταπολεμικής Ελλάδας, γυναικολόγος εγκατεστημένος στον Πειραιά με ειδίκευση στην ενδοκρινολογία, με σημαντικές ανακαλύψεις στην έρευνα.

Λέγεται πως όταν το πρωί της 23ης Μαΐου ο Καραμανλής έφθασε στο γραφείο του, είπε αγανακτισμένος: «Μα, ποιος κυβερνά επιτέλους αυτήν τη χώρα;». Προφανώς δεν την κυβερνούσε εκείνος, καθώς τόσο η αστυνομία όσο και η κυβέρνηση έκαναν κάθε δυνατή προσπάθεια να υποβαθμίσουν και να κουκουλώσουν το γεγονός, παρουσιάζοντάς το ως τροχαίο ατύχημα.

Γεννημένος το 1912 στην Αρκαδία, παιδί πολυμελούς οικογένειας, εκτός από τις σπουδές του, ξεχώρισε στον αθλητισμό ως πανελληνιονίκης και βαλκανιονίκης, με σημαντικές επιδόσεις στο άλμα εις μήκος.

Διέθετε κοινωνικές ευαισθησίες, κάτι που απέδειξε τόσο κατά τη διάρκεια της Κατοχής, όταν οργάνωνε αγώνες με τον Πειραϊκό Σύνδεσμο, τα έσοδα των οποίων πήγαιναν στα συσσίτια, όσο και αργότερα, που δεχόταν στο ιατρείο του μία φορά την εβδομάδα άπορους ασθενείς δωρεάν.

Όταν ο μεγαλύτερος αδερφός του Θεόδωρος, βουλευτής της Ένωσης Κέντρου, πέθανε ξαφνικά το 1956, αποφάσισε να πάρει τη θέση του στην πολιτική αρένα.

Μετά από άκαρπες επαφές με την Ένωση Κέντρου, κατέληξε να συνεργαστεί με την Ενιαία Δημοκρατική Αριστερά (ΕΔΑ) ως ανεξάρτητος βουλευτής, με την οποία εξελέγη βουλευτής Πειραιά στις περίφημες εκλογές «βίας και νοθείας» του Οκτώβρη του 1961, οπότε εξελέγη η ΕΡΕ και πρωθυπουργός ο Κωνσταντίνος Καραμανλής.

Ως ιδρυτικό μέλος και αντιπρόεδρος της Ελληνικής Επιτροπής Ύφεσης και Ειρήνης, αλλά και συνεργαζόμενος με τον Σύνδεσμο Μπέρναρντ Ράσελ, ένα διεθνές κίνημα κατά των πυρηνικών όπλων, συμμετείχε σε πορείες ειρήνης στο Λονδίνο και τη Μόσχα.