Συγκινητικές μαρτυρίες και διηγήσεις πρώην μεταναστών, δημοσιεύει η σχολική εφημερίδα «Σελινούς» σε μια έκδοση έκπληξη, όπου οι μαθητές του Γυμνασίου Κρεστένων Ηλείας δημοσιεύουν την μεγάλη περιπέτεια της ξενιτιάς, όπως την έζησαν οι πρόγονοί τους.
Οι πρωταγωνιστές των ιστοριών έζησαν τον όλεθρο του Β’ Παγκόσμιου Πόλεμου, τις καταστρεπτικές συνέπειες συνέπειες του Εμφυλίου και της φτώχειας.
Οι συνεντεύξεις είναι αυθεντικές, ενώ οι επιστολές των ξενιτεμένων προς τους αγαπημένους στην πατρίδα είναι αποτέλεσμα δημιουργικής γραφής των μαθητών της Γ’ Γυμνασίου στα πλαίσια του μαθήματος Τοπικής Ιστορίας. Αποτυπώνουν τον γολγοθά που έζησαν οι προηγούμενες γενιές που έφυγαν από την Ηλεία με προορισμό την «γη της επαγγελίας».
Εντύπωση προκαλεί το γράμμα μιας μετανάστριας, που ενώ περιγράφει την απέχθεια των ντόπιων προς το πρόσωπό τους, απευθύνεται με ανακούφιση προς την μάνα της και γράφει ότι τουλάχιστον «εδώ οι γυναίκες δεν πεθαίνουν στη γέννα και τα παιδιά τα προσέχουν οι γιατροί».
Το σπαρακτικό και περήφανο γράμμα της κόρης προς τη μάνα καταλήγει «Μανούλα δεν θέλω να λυπάσαι για μένα, δεν θα σκύψω το κεφάλι. Κάποια μέρα θα έχω κι εγώ την δική μου οικογένεια και ίσως κι ένα ηλεκτρικό πλυντήριο…»
«Το ψωμί της ξενιτιάς είναι πικρό»
Πολλοί είναι εκείνοι που αποφάσισαν να εγκαταλείψουν τη χώρα και τις οικογένειες τους και να βρουν εργασία σε κάποια ξένη χώρα.
Η απόφαση αυτή ήταν πολύ επώδυνη. Ειδικά για τις γυναίκες που έπρεπε να φύγουν και να αφήσουν πίσω σε συγγενικά πρόσωπα τα παιδιά τους.
«Πολλές φορές δεν είχαμε χρήματα για να αγοράσουμε ούτε τα απαραίτητα. Κάποιοι συγχωριανοί μας, που είχαν μεταναστεύσει στη Γερμανία, μας είπαν ότι ήταν καλά. Έτσι πήραμε την απόφαση. Είχα 2 μικρά παιδιά, 2 και 5 χρόνων. Δεν μου ήταν εύκολο να τα αποχωριστώ», διηγείται στους μαθητές η Ελένη Γεωργιοπούλου, που έζησε μετανάστρια στη Γερμανία.
Ωστόσο, παρά το τσουχτερό κρύο και το χιόνι, τις δύσκολες συνθήκες εργασίας στα εργοστάσια και τη σκληρή αντιμετώπιση ορισμένες φορές από τους ντόπιους, οι άνθρωποι αυτοί δεν το έβαλαν κάτω. Δούλεψαν αδιάκοπα. Πολλοί μάλιστα αγόρασαν σπίτια και εξασφάλισαν μια καλή ζωή για τους ίδιους και τις οικογένειες τους.
«Δουλέψαμε σκληρά στη Γερμανία και καταφέραμε να αγοράσουμε ένα σπίτι και να έχουμε μια ζωή καλύτερη από εκείνη που είχαμε πριν φύγουμε», παραδέχεται η κυρία Ελένη σε συνέντευξη που παραχώρησε στους μαθητές.
«Μάνα επιστρέφω στην πατρίδα!» Ο μετανάστης γράφει στη μάνα του ότι επιστρέφει γιατί βρήκε μια τσάντα γεμάτη δολάρια μετά από συμπλοκή αστυνομικών και διαρρηκτών μέσα στο κατάστημα που δούλευε…
«Η πατρίδα σου είναι η μητέρα σου και η ξενιτιά η μητριά σου»
Ιδιαίτερα συγκινητική είναι η διήγηση της Κατερίνας Κουτρουμπή σχετικά με τη μητέρα της Σοφία Κολίντζα, η οποία ήταν κι εκείνη μετανάστρια στην Αμερική.
Έχοντας χάσει πατέρα και αδερφό και μην έχοντας ούτε σπίτι να μείνει, λόγω των καταστροφών του πολέμου, η νεαρή τότε Σοφία αποφάσισε να φύγει με τα αδέρφια της από τη χώρα και να πάει στους θείους της στην Αμερική. Το ταξίδι, όπως αναφέρει χαρακτηριστικά η κόρη της, ήταν πάρα πολύ δύσκολο.
«Έφυγε με ένα παλιό ιταλικό σαπιοκάραβο, από την Πάτρα. Μόνο προσευχές άκουγε σε όλο το ταξίδι. Τους έβαλαν στο αμπάρι, μαζί με τα ζώα. Μερικά από αυτά πέθαναν, όπως και μερικοί άνθρωποι. Οι λίγες ημέρες τους φάνηκαν αιώνες. Πέρασαν μεγάλη ταλαιπωρία».
Όταν έφτασε εκεί, η Σοφία ξεκίνησε να εργάζεται στην ταβέρνα του θείου της. Σέρβιρε τους πελάτες, ενώ κουβαλούσε κασέλες και μεταλλικά βαρέλια με μπύρα. Η κούραση δεν την ενδιέφερε τόσο. Το μόνο πράγμα που την ενοχλούσε ήταν τα χιόνια που διαρκούσαν για πολλούς μήνες.
Η Σοφία στην Αμερική γνώρισε το σκληρό πρόσωπο του ρατσισμού. Τα πρώτα χρόνια, οι ντόπιοι τους αποκαλούσαν ξένους και τους κορόιδευαν.
«Έφτασαν σε σημείο και αναποδογύρισαν τον επιτάφιο. Μας πετούσαν αυγά», επισημαίνει στην μαθητική εφημερίδα η Κατερίνα Κουτρουμπή.
Η Σοφία αισθανόταν πάντα ενοχές που έφυγε από την Ελλάδα. Δεν έδωσε μάχη για την πατρίδα της, έλεγε μέχρι και λίγο πριν το θάνατο της.
Εξάλλου, όπως ισχυρίζεται και η κόρη της «η ξενιτιά είναι ξενιτιά. Η πατρίδα σου είναι η μητέρα σου, η ξενιτιά η μητριά σου».
Οι εργασίες των μαθητών προέρχονται από το μάθημα της Τοπικής Ιστορίας που δυστυχώς καταργήθηκε.
Ευχαριστούμε την εκπαιδευτικό Ρέα Μακρή που επιμελήθηκε την εξαιρετική προσπάθεια στο Γυμνάσιο Κρεστένων.
(103)