Στην αρχαία Ελλάδα, Γυμνάσιο λεγόταν το μέρος όπου οι νέοι, έκαναν γυμνοί, φυσικές ασκήσεις. Από την εποχή της Αναγέννησης, μέχρι τώρα, σε πολλές χώρες, και στην Ελλάδα, Γυμνάσιο λέγεται το σχολείο Μέσης Εκπαίδευσης. Γυμνάσιο, ήταν αρχικά, το μέρος όπου η νεολαία, γυμναζόταν για τους Πανελλήνιους Αγώνες. Με την ανάπτυξη των πόλεων, έγινε τόπος συγκέντρωσης και συζητήσεων, όχι μόνο αθλητικών ασκήσεων, αλλά και άλλων θεμάτων. Το Γυμνάσιο, ήταν κάτω από την επίβλεψη του Γυμνασιάρχη. Εκεί, γίνονταν γιορτές και θεατρικές παραστάσεις, συμπόσια και ομιλίες που αποτελούσαν σπουδαίο παράγοντα της εκπαίδευσης των πολιτών, ανεξάρτητα από ηλικία, ασχολία και ενδιαφέροντα.
Στην Ελλάδα, ονομάστηκαν Γυμνάσια, πριν ακόμη από την Επανάσταση του 1821, σχολεία στη Χίο, στη Σμύρνη, στην Καππαδοκία και αλλού. Μετά την Απελευθέρωση, η ελληνική εκπαίδευση, οργανώθηκε με βάση, τις βαυαρικές αρχές: Με οργάνωση αρχικά τριτάξιου “Ελληνικού Σχολείου” και έπειτα τετρατάξιου Γυμνασίου. Το πρώτο Γυμνάσιο, ιδρύθηκε στο Ναύπλιο, το έτος 1833.
Κων/νος Καβάφης: Μαζεύτηκαν οι Αλεξανδρινοί να ιδούν της Κλεοπάτρας τα παιδιά τον Καισαρίωνα και τα μικρά του αδέρφια / Αλέξανδρο και Πτολεμαίο που πρώτη φορά τα βγάζαν έξω στο Γυμνάσιο εκεί να τα κηρύξουν βασιλείς μες στη λαμπρή παράταξη, των στρατιωτών.
Ο Νίκος Ζαμπαθάς, για τον Νίκο Πλουμπίδη: Για το πώς έβγαλε το Γυμνάσιο Δημητσάνας, χωρίς λεφτά και γεμάτος στέρηση και φτώχεια, τρώγοντας μονάχα ψωμί και ελιές, που του έστελναν από το χωριό του, τα Λαγκάδια της Γορτυνίας.
Γιάννης Ρίτσος: ‘Ετσι, μονάχα μια στιγμή να αγγίξεις την αθανασία δεν έχεις πλέον ανάγκη από καμιά ή μεγάλη προσωπίδα θώρακα λοφία γυμνό το σώμα σου, γυμνό το πρόσωπό σου του κόσμου ο έρωτας, ολόγυμνον σε θέλει και σε παίρνει πάνω σου, καμπυλώνεται γυμνό του Γαλαξία το μέγα χέρι.
Επιτροπή Αντιγυμνιστών: Ο χυδαίος γυμνισμός των ημερών μας, είναι ξένος προς τις παραδόσεις μας. Ο Έλληνας Οδυσσεύς, ναυαγός στο νησί των Φαιάκων, δεν ήθελε να εμφανισθεί γυμνός στη Ναυσικά. Μερικοί, όμως, αχαλίνωτοι Νεοέλληνες εμφανίζονται γυμνοί.
Τατιάνα Γκρίτση-Μιλλιέξ:: Η λέξη γυμνισμός, είναι καθαρά ελληνική. ‘Οπως ήταν Ελληνική και η συνήθεια, να αθλούνται γυμνοί οι έφηβοι και οι νέοι στα στάδια, μπροστά σε χιλιάδες λαού, δίχως ποτέ να κατηγορηθεί κανείς, από τη θέα των γυμνών σωμάτων. Αντίθετα γυμνό απαθανατίστηκε στο μάρμαρο, το ανθρώπινο σώμα. Τα αγάλματα της Ακρόπολης, των Αθηνών, το βεβαιώνουν.
του Χρυσόστομου Κριμπά
(72)