Χάρης Καρπόζηλος, ο παλαιστής από τον Πόντο που δόξασε την Ελλάδα στα πέρατα του κόσμου. Η καριέρα του ξεκίνησε όταν γρονθοκόπησε έναν διαιτητή σε αγώνα ποδοσφαίρου

του Γεώργιου Χ. Καρπόζηλου

Στη φωτογραφία εικονίζεται ο Xάρης Καρπόζηλος, ο παλαιστής που αγαπήθηκε από τους Έλληνες σαν ήρωας και οι άθλοι του έγιναν τροφή για συγγραφείς και ποιητές. Γεννήθηκε το 1915 στην Τραπεζούντα της Μικράς Ασίας και ήταν το τέταρτο από τα πέντε παιδιά της οικογένειας. Μεγάλωσε σε μια ελληνική συνοικία στο ακρωτήριο Καλμέκ, που ήταν το κέντρο των ευρωπαίων εμπόρων.

Ο παππούς του ήταν έμπορος και παλαιστής, αφού η πάλη εκείνη την περίοδο θεωρείτο εθνικό άθλημα.
Οι αθλητές συγκεντρώνονταν μια φορά το χρόνο σε υπαίθριους χώρους και πάλευαν μεταξύ τους, μέχρι να νικήσει ο ένας τον άλλον, αφού προηγουμένως άλειφαν το σώμα τους με λάδι.
Λέγεται ότι και το όνομα «Καρπόζηλος» βγήκε μέσα από την παράδοση αυτή και τις λέξεις «καρπός» και ζήλος» που σήμαινε έναν άνδρα με δυνατό καρπό και μεγάλο ζήλο.

Ποδοσφαιριστής στον Απόλλωνα Αθηνών

Η οικογένεια μετά τη Μικρασιατική καταστροφή εγκαταστάθηκε στην πρoσφυγική περιοχή του Βύρωνα.
Με τις οικονομίες τους αγόρασαν ένα σπίτι και ο πατέρας του διορίστηκε κλητήρας στο Υπουργείο Πρόνοιας.
Τα παιδιά βγήκαν από νωρίς στο μεροκάματο. Ο μεγαλύτερος αδελφός του έγινε μανάβης, ο Κώστας ξυλουργός, η Σουσάνα βοηθούσε την μητέρα της στο σπίτι και ο Γρηγόρης οδηγός στην Εθνική Τράπεζα.

Η καριέρα ως ποδοσφαιριστής. Η μπουνιά στον διαιτητή

Ο Χάρης από μικρός έδειχνε ανήσυχο πνεύμα και αφιερώθηκε στον αθλητισμό, βοηθώντας και την οικογένεια με τις διάφορες δουλειές που έβρισκε. Αγωνίστηκε στην ομάδα του Ηρακλή Βύρωνα και με το ταλέντο που τον διέκρινε μεταπήδησε στον Απόλλωνα Καλαμαριάς στη Θεσσαλονίκη.
Αργότερα έπαιξε στον Απόλλωνα Αθήνας, που την εποχή εκείνη ήταν από τους μεγαλύτερους συλλόγους μαζί με τον αδερφό του.
Η καριέρα του όμως στο ποδόσφαιρο δεν είχε αίσιο τέλος. Σε έναν αγώνα του Απόλλωνα με τον Παναθηναϊκό το 1933, ο διαιτητής που διεύθυνε τον αγώνα σταματούσε με τα συνεχή του σφυρίγματα τις περισσότερες επιθέσεις και των δύο ομάδων.
Σε μια τέτοια φάση ο Χάρης μετά από μια μακριά μπαλιά έφυγε πίσω από τους αμυντικούς του Παναθηναϊκού και ενώ ετοιμαζόταν να σκοράρει, ο διαιτητής σφύριξε πάλι, προκαλώντας την οργή των παικτών του Απόλλωνα.
Ο Χάρης, ο οποίος διακρινόταν για τον ήπιο χαρακτήρα του, δεν συμμετείχε στη διαμαρτυρία. Τουναντίον έτρεξε και επανέφερε την μπάλα που είχε βγει εκτός γηπέδου. Μέσα στην αναταραχή που επικρατούσε, ο διαιτητής απέβαλε τον Χάρη από τον αγώνα κι εκείνος οργισμένος για την άδικη απόφαση του επιτέθηκε αγανακτισμένος. Με μια γροθιά που του κατάφερε στο πρόσωπο τον άφησε κάτω αναίσθητο για λίγα λεπτά.
Για αυτή του την ενέργεια, ο Χάρης τιμωρήθηκε με αποκλεισμό τριών χρόνων από τα γήπεδα.
Έτσι εγκατέλειψε το ποδόσφαιρο και αφιερώθηκε ολοκληρωτικά στο αγώνισμα της ελεύθερης πάλης.

Το αεροπλανικό κόλπο του Καρπόζηλου

Η ελεύθερη πάλη

Από τα πρώτα του βήματα δεν άργησε να μάθει τα μυστικά του αθλήματος. Δάσκαλος ήταν ένας ενήλικος συγγενής του ο οποίος στα νιάτα του συμμετείχε στους αγώνες του Πόντου.
Ο Χάρης είδε ότι το ενδιαφέρον του κόσμου για την πάλη συνεχώς μειωνόταν και έφτιαξε ένα ρινγκ με τη βοήθεια των φίλων και του αδερφού του.
Δειλά – δειλά άρχισε να διοργανώνει κάποιους παλαιστικούς αγώνες, ξεκινώντας πρώτα πρώτα από τις φτωχογειτονιές της Καισαριανής, του Βύρωνα και του Ταύρου.

Το 1951 στην Ιταλία

Με αυτό τον τρόπο, το ενδιαφέρον των φιλάθλων της πάλης αναζωπυρώθηκε και πολλοί νέοι που ήθελαν να ακολουθήσουν το αγώνισμα άρχισαν να εμφανίζονται στο προσκήνιο.
Η φήμη του άρχισε να γίνεται λίγο πολύ γνωστή και επεκτάθηκε σε άλλες γειτονιές της Αθήνας και του Πειραιά.
Αγωνιζόταν σε αίθουσες, σινεμά, σε θέατρα, σε στρατόπεδα, σε στάδια ακόμη και σε χωριά για να μπορέσουν να τον παρακολουθήσουν και εκείνοι που δεν είχαν τις δυνατότητες να πάνε στις πόλεις.

Οι Γερμανοί τον καταζητούν

Όταν ξέσπασε ο ελληνοιταλικός πόλεμος, ο Χάρης πολέμησε στο μέτωπο εναντίον του άξονα και του ιταλού εισβολέα, υπηρετώντας την πατρίδα με ζήλο και αυταπάρνηση. Στην κατοχή διοργάνωνε υποτυπώδεις αγώνες ελευθέρας πάλης, μόνο και μόνο για να εμψυχώνει τον δοκιμαζόμενο λαό.
Είχε αποσπάσει την απαιτούμενη άδεια για τους αγώνες αυτούς από τους Γερμανούς που ήλεγχαν κάθε είδους δημόσιο θέαμα.
Δεν δίσταζε με το ρητορικό χάρισμα που διέθετε να βγάζει πύρινους λόγους στον κόσμο που τον παρακολουθούσε, υπενθυμίζοντας τους τα μεγάλα κατορθώματα των Ελλήνων.
Μια μέρα οι Γερμανοί πήγαν να τον συλλάβουν, αλλά ο Χάρης εκμεταλλεύτηκε την αντίδραση του κόσμου που μπήκε στη μέση για να τον προστατεύσει και διέφυγε.
Για μεγάλο διάστημα είχαν χαθεί τα ίχνη του, καθώς κρυβόταν από σπίτι σε σπίτι και με βοήθεια φίλων του διέφυγε από την Αθήνα και πήγε με πλοίο στη Λήμνο. Όταν οι Γερμανοί σταμάτησαν να τον αναζητούν, επέστρεψε στην Αθήνα.

Στη μεταπολεμική περίοδο το άθλημα της ελευθέρας πάλης έφθασε να συναγωνίζεται πλέον με αυτό του ποδοσφαίρου.
Ο Χάρης συνέχισε να αγωνίζεται και να διοργανώνει παλαιστικούς αγώνες. Τότε έγινε γνωστό ότι ο Ελληνοαμερικανός πρωταθλητής ελευθέρας πάλης Τζιμ Λόντος θα ερχόταν στην Αθήνα για να αγωνιστεί στο Παναθηναϊκό Στάδιο με έναν ιρλανδό παλαιστή.

Ο Χάρης τον παρακολούθησε από τις κερκίδες και μελέτησε το παιχνίδι του. Όπως διαπίστωσε, ο θρυλικός παλαιστής δεν διέφερε πολύ από το δικό του στυλ παιχνιδιού, καθώς είχαν περίπου το ίδιο ύψος και έμοιαζαν πολύ στο ταμπεραμέντο. Ο Χάρης αξιολόγησε τα καλύτερα στοιχεία του και πρόσθεσε και τα δικά του.
Στα χρόνια του εμφυλίου έχασε τη μητέρα του από μια αδέσποτη σφαίρα, τον αδερφό του από ασθένεια και τον πατέρα του.
Η οικογένεια μετακόμισε στα Άνω Ιλίσια σε μια μονοκατοικία δύο δωματίων.

Απονομή κυπέλλου 1950-1951

Επαγγελματίας παλαιστής

Ο Χάρης έγινε πρωταθλητής στο πρωτάθλημα ελευθέρας πάλης της Ελλάδας και πλέον μπορούσε να βγει και εκτός συνόρων. Απέκτησε μάνατζερ και πέρασε στον χώρο του επαγγελματισμού.
Συμμετείχε στο πρωτάθλημα Ευρώπης, σε μια διοργάνωση που κράτησε τρία ολόκληρα χρόνια. Ο Καρπόζηλος ξεπερνώντας τα όρια του φανταστικού επέτυχε μετά από συγκλονιστικούς αγώνες να στεφθεί Πρωταθλητής Ευρώπης, νικώντας όλους τους αντιπάλους του. ‘Ολος ο ελληνισμός πανηγύριζε για την μεγάλη του επιτυχία και απέκτησε μεγάλη φήμη.

Καρπόζηλος εναντίον τούρκου Κασίμ Αρσλάν

Ένας από τους πιο πετυχημένους του αγώνες έγινε στην Κύπρο στις 5 Νοεμβρίου 1950 με τον Τούρκο κολοσσό Κασίμ Αρσλάν. Χιλιάδες Κύπριοι τον υποδέχτηκαν στο αεροδρόμιο ως ήρωα λόγω της ιδιαιτερότητας του αγώνα. Το στάδιο της Λευκωσίας γέμισε ασφυκτικά από 10.000 Έλληνες και Τούρκους φιλάθλους.
Οι δύο αθλητές παρουσιάστηκαν στο ρινγκ και η μάχη ξεκίνησε.
Στο τέταρτο γύρο ο Αρσλάν κουράστηκε και ο Καρπόζηλος με αστείρευτες δυνάμεις πέρασε στο τελευταίο στάδιο των επιθέσεών του. Εφήρμοσε στον Τούρκο μια σειρά από τεχνικές με κτυπήματα, ψαλίδες και εναέρια κεφαλοκλειδώματα και εν μέσω αποθέωσης των ελλήνων φιλάθλων σήκωσε στις πλάτες του τον γίγαντα Αρσλάν και του έκανε το αεροπλανικό κόλπο.

Οι Κύπριοι πήραν τον Χάρη στα χέρια ως το ξενοδοχείο

Ο Τούρκος, μπρος το φάσμα της ήττας, πιάστηκε παράτυπα από τα σχοινιά και ο διαιτητής ανακήρυξε τον Χάρη νικητή του αγώνα.
Χιλιάδες Έλληνες μπήκαν στον αγωνιστικό χώρο και τον σήκωσαν στα χέρια και τον μετέφεραν στους ώμους μέχρι το ξενοδοχείο που διέμενε.
Η φήμη του εξαπλώθηκε παντού και έφθασε ακόμα και στη Μεγάλη Ήπειρο, όπου ο διάσημος οργανωτής αγώνων ελευθέρας πάλης κος Λεονάρ Στουόρτζ τον προσκάλεσε με τηλεγράφημα.

«Αυτό το παιδί- έγραφαν οι εφημερίδες της εποχής- που ξυπόλυτο σχεδόν ξεκίνησε να αγωνίζεται από τις αλάνες του Βύρωνα και της Καισαριανής, καλείται τώρα να τιμήσει τα ελληνικά χρώματα στη μακρινή αυτή Ήπειρο».

Διαβάστε περισσότερα για τη μεγάλη πορεία του Καρπόζηλου στην Αμερική στο βιβλίο του γιου του Γεώργιου Καρπόζηλου: «ΚΑΡΠΟΖΗΛΟΣ» εκδόσεις Μυγδονία

Πηγή Φωτογραφιών: «ΚΑΡΠΟΖΗΛΟΣ» εκδόσεις Μυγδονία

(142)